Αυτός που γαβγίζουν οι σκύλοι
Τα διηγήματα και το ποίημα του βιβλίου είναι φρεσκογραμμένα. Ο Ρένος έχει κάνει με το μολύβι, το στυλό, τη γραφομηχανή, 10000 χιλιόμετρα, όσο κι αν φαίνεται απίστευτο, κι όμως είναι μετρημένα, το τέταρτο της περιμέτρου της γης δηλαδή, 10 ώρες με το τζάμπο από δω στη Νέα Υόρκη, κ’ έχει βγάλει καμιά σαρανταριά τόμους λογοτεχνία (πεζά κυρίως), κριτική, σκέψη, δοκίμια, μελέτες φιλολογικές πάνω στον Ηράκλειτο κι άλλα αρχαιοελληνικά κείμενα, μαζί με την εφτάτομη “Ανθολογία νεοελληνικής Ποίησης και Διηγήματος” (κάπου 4000 σελίδες, της αυστηρότερης ως γνωστόν κριτικής επιλογής). Απ’ τους νεώτερους τώρα θεωρείται “μοντέρνος”, “παράλληλος” καθώς βρίσκουν “του Μπόρχες”, μ’ όλο που εκείνος είχε τα χρόνια του πατέρα του! Για τους παλιότερους είν’ ο κυριότερος εκπρόσωπος της “Γενιάς του Μεταπολέμου”, με την πιο καυτή προσωπική μαρτυρία του Εμφυλίου ΄47-΄49, κι ο πιο οξύς κριτικός της νεοελληνικής λογοτεχνίας, πνεύματος γενικότερα και “πολιτικής” στον τόπο μας. Ο λόγος του είν’ εντελώς προσωπικός, και δεν χρειάζεται να δει κανείς την υπογραφή του για να τον αναγνωρίσει αμέσως. Είναι και καθηγητής φιλόλογος, και δημοσιογράφος, και βραβευμένος μ’ “έγκυρα” υποτίθεται βραβεία, που απαξιώνει όμως ν’ αναφέρει ποτέ. Μεταφρασμένος ελάχιστα σε ξένες γλώσσες, έξω απ’ όλα τα κυκλώματα, κ’ ενάντιος κάθε πολιτικής παράταξης (εξίσου άθλιες τις θεωρεί όλες), αντιμαζικός κ’ εγωτικός. Από νέον τον προσδιόρισαν οι μεγάλοι ρώσοι μυθιστοριογράφοι, κυριώτατα ο Ντοστογέβσκι, κι απ’ τους βασικούς στοχαστές: ο Ηράκλειτος κι άλλοι προσωκρατικοί, οι Αγνωστικοί και νεώτεροι Αναρχικοί, ο Νίτσε φυσικά κι ο Στίρνερ, ο Μπέρξον, ο Κρισναμούρτι κ.ά. Το ύφος του δεν προκύπτει απ’ τη νεοελληνική λογοτεχνία, παρά την ειδική γνώση του των κειμένων της, κι ούτε απ’ άλλον κανένα. Ο πολύς κόσμος, την τελευταία πενταετία, τον ξέρει σαν κατεξοχήν ασυμβίβαστο κριτή, απ’ τις φλογερές εκπομπές του στην τηλεόραση (“Ανθολογία” και “Ο Εμφύλιος μέσα μας”, στο “κανάλι 5”, αλλά και στην ΕΡΤ και σ’ άλλες τηλεοράσεις, ραδιόφωνα κ.λ.π.).
Το μαύρο καράβι
Ο ασήμαντος κι ανυπόστατος Ανδροκλής Κορμάς εποφθαλμιά την πλούσια αλληλογραφία που καθημερινά κατακλύζει τον διάσημο συγγραφέα του πάνω πατώματος. Εκείνος πάλι, αηδιασμένος, σκέφτεται να ξεφορτωθεί όλους τους άχρηστους του κόσμου που του κολλάνε -σαν τις μύγες στο πτώμα, καθώς λέει!- μα κι όλους τους ατάλαντους “συναδέλφους” που τον σκοτίζουν γυρεύοντας την επιδοκιμασία του, και διοχετεύει έντεχνα το ταχυδρομείο του στον όλως ανίδεον από πνευματικά αγαθώτατο συγκάτοικό του… ΄Ωσπου οι ρόλοι αντιστρέφονται. Πρόσωπα και προσωπεία μπερδεύονται – και πιο πιστευτά είναι πάντοτε τα προσωπεία…
Εν τω μεταξύ, κ’ ενόσω ο Ρένος σατιρίζει αλύπητα και σαρκάζει, το Μαύρο Καράβι πλέει, που έρχεται για να μας πάρη… Κ’ ίσως νάχει ήδη δέσει κάβους και να περιμένη… Η ρότα του διαγράφεται μέσα από τα υπόλοιπα διηγήματα, που εγκαταλείπουν το φαιδρό ένδυμα, και μιλούν χωρίς προσχήματα στους μελλοντικούς συνεπιβάτες…
Ο Α2
20 και μία μαρτυρίες του Εμφυλίου
Συνέχεια της “Πυραμίδας 67”, του πιο μαχητικού αντιπολεμικού βιβλίου για τον Εμφύλιο, που γράφτηκε από κάποιον που δεν ανήκε σε καμμιά παράταξη, “ο Α2” του Ρένου δίνει την εωσφορική μορφή ενός αμείλικτου αξιωματικού Α2 (πληροφοριών), που από καπετάνιος του ΕΛΑΣ, πέρασε στο στρατό, όταν του σκότωσαν τη μάνα οι ομοϊδεάτες του, και της έστειλε 600 “γράμματα”, καθώς τάλεγε -600 αντάρτες, κυνηγημένους έναν-έναν, πιασμένος κ’ εκτελεσμένους με το ίδιο του το χέρι-, προσωποποιώντας την κόλαση της αδελφοκτονίας του ’47-’49!..
Ο “Α2” πρωτοκυκλοφόρησε το 1968, χωρίς να σταλή στη λογοκρισία, το που και προκάλεσε τον επόμενο χρόνο τη δίωξή του απ’ τη Δικτατορία.
Στον τόμο περιλαμβάνονται ακόμα 20 πολεμικά διηγήματα του Ρένου, πρώτη φορά συγκεντρωμένα απ’ όλο του το πεζογραφικό έργο, που συνιστούν, στην ουσία, ένα σπονδυλωτό μυθιστόρημα της εμφυλιακής πραγματικότητας.
Μυθιστορήματα
Ανθύλη (1973)
Η δίνη (1993)
Ποίηση
Ποιητικά Γράμματα (1949)
Αφηγήσεις
Πυραμίδα ’67 (1950)
Ουλάν Μπατόρ – Αὐτοβιογραφικὴ μυθιστορία-Μανιφέστο(1999)
Νουβέλες
Ο Γρασσαδόρος και Τα χειρόγραφα του Max Tod (1960)
Ο Α2 (1968)
Διηγήματα
Ιστορίες από τις Νότιες Ακτές (1959)
Στη γέμιση του φεγγαριού (1967)
Καμμένα φρένα (1978)
Αξονες (1979)
Οι Ερινύες (1980)
Κ.Α.Ι.Γ.Ε (1982)
Οι Εξάγγελοι (1984)
Η αυτοκρατορία των σκουπιδιών (1989)
Οι γάτες (1989)
Ο κεραυνός (1991)
Στον κυνηγημένο καιρό (1993)
Απάντηση στη Πυραμίδα ’67 – Γράμματα (1996)
Αυτός που γαβγίζουν οι σκύλοι (1998)
Το μαύρο καράβι (2003)
Ερμηνεία και Κριτική – Σεμινάρια
Α του Κενταύρου: Παιδεία και γλώσσα (2012)
Β του Κενταύρου: Από τον Ομηρο στους προσωκρατικούς (2012)
Γ του Κενταύρου: Ηράκλειτος (2012)
Δ του Κενταύρου: Πλάτων και σοφιστές (2012)
Δοκίμια
Τρεις σταθμοί μιας πορείας (1945)
Τα Νέα Ελληνικά (1952)
Το κριτήριο (1960)
Κριτική του μεταπολέμου (1962)
Κατηγορώ (1965)
Κλειδιά (1968)
Τετράμηνα (1974)
Αντι-τύπος (1975)
Διάφορα
Βορά στο Θηρίο (1963)
Η άλλη Ιστορία (1972)
Ανθολογία της Νεοελληνικής Γραμματείας 1-7
Ανθολογία Ποιητική 1-3
Ανθολογία Διηγήματος 1-4 (από κοινού με τους Ηρακλή, Ηρκο και Στάντη Αποστολίδη) (1970-1978)
Πηγές πληροφοριών: ΕΚΕΒΙ, BIBLIONET
