Πέραμα – Η ιστορία του

Πέραμα

perama



Το Πέραμα είναι προάστιο του Πειραιά που αποτελεί το δυτικότερο άκρο του πολεοδομικού συγκροτήματος της Αθήνας. Είναι αυτόνομος δήμος της περιφέρειας Αττικής και συγκροτείται από τους συνοικισμούς Πέραμα, Καριώτικα και Νέο Ικόνιο.

Perama001

Βρίσκεται στο δυτικότερο άκρο της Αθήνας και απέχει 14,7 χλμ. από το κέντρο της πόλης, ενώ συνορεύει με τους δήμους Χαϊδαρίου (βόρεια) και Κερατσινίου (ανατολικά). Η νότια πλευρά του Περάματος βρέχεται από τον όρμο του Κερατσινίου, ενώ η δυτική του πλευρά συναντά τα νερά του στενού της Σαλαμίνας (Σύμφωνα και με τα παραπάνω, το όνομα του Περάματος μάλλον οφείλεται στη θέση του, η οποία αποτελεί «πέρασμα» από το ηπειρωτικό μέρος της Αθήνας και του Πειραιά προς τη Σαλαμίνα).

Το Πέραμα είναι μια περιοχή χαρακτηριστικά βραχώδης. Μάλιστα, το έδαφος του παρουσιάζει κλίσεις που σε μερικά σημεία ξεπερνούν το 30%. Ο δήμος αναπτύσσεται από την επιφάνεια της θάλασσας μέχρι το υψόμετρο των 266 μέτρων (κορυφή Αγίας Τριάδας), και συμπεριλαμβάνει κομμάτια και από τις δύο πλαγιές του Αιγάλεω.

Κατά την αρχαιότητα η περιοχή του Περάματος είχε την ονομασία Αμφιάλη. Σε μία από τις κορυφές του όρους Αιγάλεω που εντάσσονται στο Δήμο Περάματος, θεωρείται πως βρισκόταν η θέση από την οποία ο Πέρσης αυτοκράτορας Ξέρξης παρακολούθησε τη ναυμαχία της Σαλαμίνας (480π.Χ.). Η κορυφή αυτή αποκαλείται από τους κατοίκους του Περάματος «Θρόνος τού Ξέρξη».

nafpigeiaΤο σύγχρονο Πέραμα αποκτά τη μορφή μικρού οικισμού τη δεκαετίας του 1920, όταν αρκετοί πρόσφυγες από την Κωνσταντινούπολη και τον Πόντο αναζητούν σε αυτή τη περιοχή την καινούργια τους ζωή. Το 1928 ιδρύονται τα πρώτα ναυπηγεία του Περάματος. Κάτι τέτοιο έχει ως αποτέλεσμα την άφιξη νέων κατοίκων, ως επί το πλείστον νησιωτών.

Το 1934 ιδρύθηκε η Κοινότητα του Περάματος, με απόσπασή της από το Δήμο Πειραιά, ενώ 30 χρόνια αργότερα, το 1964, το Πέραμα αναγνωρίζεται ως Δήμος. Η εξέλιξη αυτή αντανακλά και την αύξηση του πληθυσμού των κατοίκων του Περάματος στο δεύτερο μισό του 20ου αιώνα.

perama9

Οι ταβέρνες κάποτε στο Πέραμα

Η παρουσία, μέχρι τη δεκαετία του ’60, αρκετών παραθαλάσσιων ταβερνών και λαϊκών νυχτερινών κέντρων αντανακλά το λαϊκό χαρακτήρα της περιοχής που διατηρείται μέχρι τις μέρες μας.

perama6

Χαρακτηριστικό σημείο στις αναμνήσεις των κατοίκων του Περάματος από εκείνη την εποχή αποτελεί το τραμ που μέχρι το 1977 εκτελούσε τη γραμμή Πειραιάς – Πέραμα. Το τρενάκι αυτό, εκτός από βασικό μέσο συγκοινωνίας, ταυτόχρονα αποτελούσε σύμβολο της περιοχής του Περάματος. Με το πρόγραμμα επεκτάσεων του Τραμ Αθήνας, προβλέπεται η επαναφορά του με γραμμή που θα ξεκινάει από το ΣΕΦ και μέσω Πειραιά θα καταλήγει στο Πέραμα.

Παλιοί κινηματογράφοι στο Πέραμα ήσαν το ΑΣΤΕΡΑΚΙ, η ΑΥΡΑ, το ΚΥΜΑ και το ΛΕΝΑ.
Σήμερα λειτουργεί μόνο το Σινέ Πέραμα κάτω από την αιγίδα του ΔΗΠΟΠ Περάματος.

Ναυπηγοεπισκευαστική Ζώνη
Το Πέραμα είναι γνωστό για την παρουσία και τη δραστηριοποίηση σε αυτό της Ναυπηγοεπισκευαστικής Ζώνης. Η ζωή στο Πέραμα είναι στενά συνδεδεμένη με την δραστηριότητα της ναυπηγοεπισκευαστικής ζώνης. Η πλειοψηφία των κατοίκων της περιοχής εργάζεται στα ναυπηγεία του Περάματος. Ωστόσο η Ναυπηγοεπισκευαστική Ζώνη αποτελεί έναν από τους πιο επικίνδυνους εργασιακούς χώρους στην Ευρώπη με μεγάλο αριθμό εργατικών ατυχημάτων και δυστυχημάτων με πιο πρόσφατο μαζικό δυστύχημα αυτό της 24 Ιουλίου 2008. Χαρακτηριστική είναι επίσης η καταπάτηση βασικών δικαιωμάτων των εργαζομένων στη Ζώνη.

activemember Λόγω της συγκεκριμένης κατάστασης συχνά πραγματοποιούνται κινητοποιήσεις εργαζομένων στο Πέραμα, ενώ την κατάσταση έχει στιγματίσει και το συγκρότημα Active Member, ένα από τα πιο σημαντικά Hip Hop-Low Bap συγκροτήματα στην Ελλάδα, τα μέλη του οποίου είναι κάτοικοι Περάματος, με το τραγούδι Είναι Θυσία.
Σήμερα αποτελείται από τον B.D. Foxmoor (Μιχάλης Μυτακίδης) και την Sadahzinia (Γιολάντα Τσιαμπόκαλου).

Τα παραπάνω κείμενα είναι από την Βικιπαίδεια

Χρονολόγιο
1932 Η SHELL αγοράζει ένα κομμάτι γης και αρχίζει την κατασκευή εγκαταστάσεων.

1939 Το κράτος απαλλοτριώνει τμήμα της παραλίας με στόχο την τουριστική αξιοποίηση της περιοχής.
Το Πέραμα ήδη έχει γίνει τόπος εξοχής και εκδρομής για ολόκληρο τον Πειραιά, με πευκοδάσος που έφθανε μέχρι την αμμουδιά. Αυτό κράτησε ως το 1955-60.
Η παραλία του Περάματος χρησιμοποιόταν για μπάνιο μέχρι το 1975.
Ως το 1958 -60 τα βραχάκια του Νέου Ικονίου, κάτω από την εκκλησία της Μεταμόρφωσης του Σωτήρος, φιλοξενούσαν κάθε Καθαρή Δευτέρα, Πρωτομαγιά και της Αναλήψεως- Μαλλιαρή – εορταστές. Το ίδιο και τις αργίες. Και κάποιους λουόμενους.
Ομως όλα αυτά κάποια στιγμή θα σταματούσαν.

1945 Η Εκκλησία φερόμενη ως ιδιοκτήτης αρχίζει να πουλάει οικόπεδα στην περιοχή του Περάματος. Το Πέραμα μεγαλώνει εντυπωσιακά. Μεγάλο μέρος του πληθυσμού της υπαίθρου, κυνηγημένο από κακουχίες και διωγμούς βρίσκει διέξοδο στην περιοχή αναζητώντας εργασία.

1951 Ξεκινάει σταδιακή ένταξη στο σχέδιο πόλης χωρίς να λαμβάνεται πρόνοια για ρυμοτομία και κοινόχρηστους χώρους
== Οι εταιρίες ΒΡ, ELVIN, TOTAL και EL PETROL ξεκινούν τη δημιουργία των εγκαταστάσεών τους. Η λειτουργία τους άρχισε το 1964.
Το ίδιο κράτος που αναπτύσσει τον οικισμό, φροντίζει και για την παράλληλη ανάπτυξη των εταιρειών πετρελαιοειδών.
Οι εγκαταστάσεις πετρελαιοειδών στο Πέραμα καλύπτουν σήμερα έκταση 300 περίπου στρεμμάτων και βρίσκονται ανάμεσα σε κατοικημένες περιοχές. Διαθέτουν αποθηκευτική ικανότητα 175.000 κυβικών μέτρων, αποτελώντας το 15% του συνόλου των αποθηκευτικών χώρων πετρελαιοειδών της Ελλάδας. Στις εγκαταστάσεις αυτές διακινούνται καθημερινά 120-150 βυτιοφόρα, συνολικής χωρητικότητας τουλάχιστον 5.000 κυβικών μέτρων.
Σήμερα από την αποβάθρα ως το Νέο Ικόνιο, μετά τα εναπομένοντα ναυπηγεία, υπάρχουν 5 εταιρείες πετρελαιοειδών: SHELL HELLAS A.E. , BP GREECE LIMITED, TOTAL HELLAS A.E., EL PETROL A.E. και ΕΤΕΚΑ A.E. (στη θέση της ELVIN).
Στις εγκαταστάσεις αποθηκεύεται πλήθος επικίνδυνων υλικών: βενζίνες, καύσιμα αεροπορίας, φωτιστικό πετρέλαιο, ντίζελ , μαζούτ, άσφαλτος, αργό πετρέλαιο, ορυκτέλαια, εξάνιο, ακετόνη, τολουόλη ξυλένιο, μονοαιθυλενογλυκόλη, μεθυλαιθυλοκετόνη, τριχλωροαιθυλένιο, μεθανόλη και άλλα.
Το πλήθος των ατυχημάτων που έχουν συμβεί κατά καιρούς στην περιοχή πείθουν για την επικινδυνότητα των εγκαταστάσεων.

1965 Ο ΟΛΠ περιφράσσει τα 4.5 χιλιόμετρα της παραλίας, αποκόβοντας την πόλη από τη θάλασσα. Το Υπουργείο Κοινωνικών Υπηρεσιών παραχωρεί τα 350 αδιάθετα οικόπεδα που θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για κοινωφελείς χρήσεις.

Τα χρόνια 1968 – 73 έγιναν πολλά έργα, όπως διαμόρφωση χώρων και ο δεύτερος δρόμος, ο γερμανικός, η σημερινή λεωφόρος Ειρήνης, όταν «δήμαρχος» ήταν ο συνταγματάρχης της Χούντας Κωνσταντίνος Κωττάκης.

Στις 4-12-1969 εγκαινιάστηκε το εκκλησάκι της Αγίας Βαρβάρας, και το 1970 θεμελιώθηκε ο ναός της Παναγίας της Γιάτρισσας. Αλλοι ναοί είναι ο Αγιος Γεώργιος, ο Αγιος Νικόλαος, η Αγία Παρασκευή, η Μεταμόρφωση του Σωτήρος στο Ν.Ικόνιο, οι Ταξιάρχες, ο Προφήτης Ηλίας, η Αγία Τριάδα, και φυσικά η Μονή της Αγίας Μαρίνας στα ψηλά του Ν.Ικονίου.

Στις 3-8-1972, σκοτώθηκε σε τροχαίο που συνέβη με το αυτοκίνητό του στο Πέραμα, σε κέντρα του οποίου είχε εμφανιστεί πολλές φορές, ο Γιάννης Παπαϊωάννου, καθώς μετά τη δουλειά πήγαινε για ψάρεμα στα βασιλικά της Σαλαμίνας.

Το 1986 ο ΟΛΠ με ανεξέλεγκτες επιχωματώσεις 800 στρεμμάτων και σχεδιάζοντας επιχωμάτωση άλλων 1500 στρεμμάτων μετατρέπει το Πέραμα σε μη παράλια περιοχή.

Το 1993 Ολοκληρώθηκε το σχέδιο πόλης.

Σημαντικό ρόλο στη ζωή της πόλης παίζουν οι πολιτιστικοί Σύλλογοι:
Πολιτιστική Ενωση Περάματος
Πολιτιστική Κίνηση Περάματος
Ενωση Γυναικών Περάματος
Εστία της Γυναίκας
Ενωση Κρητών
Ενωση Ποντίων Περάματος (ιδρύθηκε το 1965)
Σύλλογος Σαμίων – Ικαρίων (ιδρύθηκε το 1969) και άλλοι.

Πηγή πληροφοριών www.koutouzis.gr
perama11perama12perama13

ekeinos__ki_ekeinos

Από το Πέραμα είναι και το μουσικό συγκρότημα των “Εκείνος + Εκείνος“.
Ο Νίκος Καλλίνης γεννήθηκε στον Πειραιά και μεγάλωσε στο Πέραμα. Αυτοδίδακτος μουσικός, γράφει τραγούδια από πολύ νεαρή ηλικία και έχει συμμετάσχει σαν κιθαρίστας και τραγουδιστής σε διάφορες μπάντες.
Τα πρώτα του βήματα στη δισκογραφία έγιναν το 1985, με το συγκρότημα των «Εναλλάξ» και το τραγούδι «Κόντρα» στη συλλογή «Συνταγή Αντί-Θανάτου» ενώ το 1986 κυκλοφόρησε το άλμπουμ με τίτλο το όνομα του γκρουπ.
Δύο χρόνια αργότερα ο Νίκος Καλλίνης μαζί με τον συνθέτη Κώστα Λογοθετίδη σχημάτισαν τους «Εκείνος+Εκείνος» με συνεχή δισκογραφική παρουσία από το 1991 έως το 2004.
Αρκετές επιτυχίες τους διανθίζονται με τους πανέμορφους στίχους του συγγραφέα Γιώργου Πολυμενάκου.
Πολλά τραγούδια τους έγιναν επιτυχίες (Δεν θυμάσαι, Χειμωνιάτικα Μπαρ, Χρώματα, Είσαι ότι έχω, Παραισθήσεις, Τα λόγια κομμάτια, Αν η σιωπή μου κ.ά.) ενώ συνθέσεις τους ερμήνευσαν μεγάλα ονόματα του τραγουδιού.



Επίσης και το συγκρότημα Enorasis the band που ιδρύθηκαν το 2011 και έχουν κυρίως pop/rock μουσικές επιρροές.
Ο Frontman του συγκροτήματος, Γιώργος Ελευθεράκης έγινε ευρύτερα γνωστός μέσα από την συμμετοχή του στον 4ο κύκλο του The Voice of Greece που προβλήθηκε από τον τηλεοπτική συχνότητα του ΣΚΑΪ.
Ο Γιώργος μπήκε στην ομάδα του Σάκη Ρουβά και άφησε το δικό του στίγμα στο μουσικό show.
Στα πλήκτρα και στα φωνητικά συναντάμε τον Βαγγέλη Μαρή ενώ στα ντραμς και στα φωνητικά τον Δημήτρη Αιγινίτη, που έχουν διανύσει χιλιόμετρα στην μουσική ήδη.
Το γκρουπ ολοκληρώνουν οι Γιάννης Φουρίκης και Γιώργος Αιγινίτης στην κιθάρα και στο μπάσο αντίστοιχα.

Η ζωή στο Πέραμα το 2018
Η Ναυπηγοεπισκευαστική Ζώνη είναι το βασικό στοιχείο για να καταλάβεις ότι έχεις φτάσει στο Πέραμα. Με το που περνάς τις πύλες εισόδου, η εναλλαγή των εικόνων σε προσγειώνει στη δυσάρεστη πραγματικότητα. Κάποτε, στη Ζώνη υπήρχαν χιλιάδες εργάτες και πολλοί δήμοι, εκτός του Περάματος, ζούσαν από αυτήν. Όλα άλλαξαν το 2008, όταν το ξέσπασμα της κρίσης συμπαρέσυρε μια για πάντα τη ζωή στη Ζώνη. Η ανεργία θερίζει, τα καράβια παραμένουν δεμένα και έρημα, ενώ οι γερανοί, υψωμένοι και ακίνητοι, είναι η απόδειξη της εγκατάλειψης που έχει απλωθεί στη Ζώνη. Περπατάς αρκετά μέτρα για να συναντήσεις ανθρώπους όχι να δουλεύουν αλλά ακόμα και να κυκλοφορούν. Επισκευαστές, ελασματουργοί, σωληνουργοί, ηλεκτρολόγοι, μηχανικοί, είναι μερικές από τις ειδικότητες που συναντάς ακόμη. Άδεια κοντέινερ, δεξαμενές και φορτηγά παρατημένα, και αυτοσχέδιες κατασκευές που έχουν μετατραπεί σε γραφεία. Σε ένα τέτοιο κοντέινερ θα συναντήσουμε τον κ. Γιώργο Γλύκα, ο οποίος είναι λαντζέρης. «Πριν από λίγα χρόνια, αν ερχόσουν εδώ, θα εντυπωσιαζόσουν από τους χιλιάδες εργάτες που υπήρχαν. Δεν θα μπορούσαμε να μιλήσουμε και να ακούσουμε ο ένας τον άλλον από τη φασαρία» λέει. «Σήμερα, επικρατεί η πλήρης εγκατάλειψη. Στις μέρες μας, για να κάνεις ένα μεροκάματο, παρακαλάς. Χρωστάμε παντού, επιδόματα δεν παίρνουμε, ένσημα δεν κολλάμε και κάθε μέρα περιμένουμε. Αναμένουμε να έρθουν βαπόρια για να δουλέψουμε, όμως, όσα έρχονται, καταφθάνουν μόνο για να τα δέσουν και να τα παρατήσουν». Μου δείχνει φωτογραφίες από την εποχή που ήταν ποδοσφαιριστής του Ιωνικού. Αναπολεί τις ωραίες στιγμές. «Είμαστε η τελευταία γενιά και νομίζω ότι δεν θα ακολουθήσει άλλη. Παλεύουμε για να επιβιώσουμε και να μην αφήσουμε χρέη στα παιδιά μας» λέει με βουρκωμένα μάτια, ενώ το βλέμμα του χάνεται προς τη θάλασσα.
Πηγή: www.lifo.gr

Στο πολυϊατρείο των Γιατρών του Κόσμου
Στον χώρο ενός παλιού σχολείου στο Πέραμα, πάνω σε μια διασταύρωση, βρίσκεται το πολυϊατρείο των Γιατρών του Κόσμου. Ένας διάδρομος και μια αίθουσα αναμονής, λίγες καρέκλες, σακούλες με τρόφιμα, τρία γραφεία και ένα δωμάτιο που λειτουργεί ως παιδιατρείο είναι οι εικόνες που συναντάς. Μας υποδέχονται η υπεύθυνη του ιατρείου και κοινωνική λειτουργός, Κάτια Ωραιοπούλου, μαζί με τον παιδίατρο Γιώργο Τομαρά και την εθελόντρια Ελευθερία Ανδριανοπούλου. Το ιατρείο των Γιατρών του Κόσμου ξεκίνησε τη λειτουργία του τον Φεβρουάριο του 2010 για να προσφέρει βοήθεια σε ανασφάλιστους μετανάστες που εργάζονταν στη Ναυπηγοεπισκευαστική Ζώνη. Όμως τα τελευταία χρόνια η οικονομική κρίση επιδείνωσε την κατάσταση και η ανθρωπογεωγραφία όσων καταφθάνουν καθημερινά άλλαξε. Πλέον, το μεγαλύτερο ποσοστό ανθρώπων που ζητούν βοήθεια είναι Έλληνες. «Στο Πέραμα υπάρχουν σπίτια χωρίς εργαζόμενους, άρα και χωρίς κοινωνική ασφάλιση» λέει η κ. Ωραιοπούλου. «Εμείς προσφέρουμε βοήθεια σε αυτούς τους ανθρώπους αλλά και σε ανέργους που ο ΟΑΕΔ τους παρέχει ένα βιβλιάριο, αλλά η συμμετοχή στα φάρμακα και τις εξετάσεις είναι στο 25%. Όπως καταλαβαίνετε, είναι ένα αρκετό υψηλό ποσοστό για έναν άνεργο». Στο Πέραμα ερχόταν για βόλτα, για να δει συμμαθητές της ή να περάσει απέναντι στη Σαλαμίνα. Σήμερα, τις περισσότερες ώρες της ημέρας τις αφιερώνει σε αυτήν τη δύσκολη περιοχή. «Στο ιατρείο βοηθάμε οποιονδήποτε το επιθυμεί, είτε με ψυχοκοινωνική υποστήριξη είτε με ιατροφαρμακευτική, ενώ πολύ σημαντική δουλειά γίνεται με τα προγράμματα σίτισης. Ο πληθυσμός του Περάματος έχει τεράστιες ανάγκες, γι’ αυτό και έπρεπε να δημιουργηθεί ένας χώρος που να μπορεί να τους στηρίξει. Είναι άνθρωποι που δύσκολα μπορούν να φροντίσουν τον εαυτό τους. Όταν είσαι ανασφάλιστος και δεν έχεις κάλυψη, φτάνεις στο σημείο να μην μπορείς να κάνεις ούτε τα εμβόλια στα παιδιά σου ή εξετάσεις αίματος».
Από τον Γιάννη Πανταζόπουλο
Πηγή: www.lifo.gr

Ο Γλάρος, η ταβέρνα που σύχναζε ο θρυλικός Λούης
 
Στη Λεωφόρο Δημοκρατίας, εκεί όπου βρίσκονται εδώ και δεκαετίες τα καρνάγια, ανάμεσα σε μηχανουργεία, ξυλουργεία και μαγαζιά με είδη αλιείας βρίσκεται ο Γλάρος. Δεν έχει ταμπέλα για να σε οδηγήσει εκεί και δεν μοιάζει καθόλου με παραδοσιακό ταβερνάκι. Όλοι οι περαστικοί νομίζουν πως πρόκειται για ένα μικρό σπίτι που έχει απομείνει από τα παλιά χρόνια. Κι όμως, αυτό το σπίτι είναι ένα από τα πιο όμορφα σημεία του Περάματος. Είναι ένας χώρος όπου κυριαρχεί το ξύλο, ζεστός, με μια τεράστια βεράντα στο πίσω μέρος του με θέα στη θάλασσα και στα κότερα που επισκευάζουν οι εργάτες στα ναυπηγεία. Ο Δημήτρης, ο ιδιοκτήτης του μαγαζιού, έφτιαξε αυτόν το χώρο πριν από 22 χρόνια. «Όταν πρωτοήρθα ήταν ένα ρημάδι» λέει. «Η επισκευή του κράτησε όσο μια εγκυμοσύνη, εννέα μήνες. Το μόνο παρόμοιο μαγαζί που υπήρχε εκείνη την εποχή ήταν ο Κούκος στον Προφήτη Ηλία, στο βουνό. «Δεν ξεκίνησα το μαγαζί με την ιδέα ότι μπορούσε να μεταμορφωθεί σε ένα καφενεδάκι για τον λεχρίτη που θα αρχίσει να βρίζει και να φωνάζει» λέει. «Έβαλα από την αρχή κανόνες. Έχουν έρθει εδώ καλλιτέχνες, εφοπλιστές, ακόμη και εγκληματίες. Δεν με νοιάζει αυτό, όμως. Με νοιάζει αυτός που θα έρθει να σέβεται τον διπλανό του, τον χώρο και τους ανθρώπους που δουλεύουν εδώ». Αξιοπρέπεια είναι ο κύριος κανόνας που βάζει για το μαγαζί του. «Πιστεύω ότι ο Γλάρος είναι μια κατηγορία μόνος του. Δεν μπορώ να πω ότι είναι μεζεδοπωλείο, ούτε ταβέρνα, ούτε και εστιατόριο. Είναι σε ένα σημείο πολύ ξεχωριστό. Επίσης, κάνουμε πράγματα που δεν θα τα δεις σε άλλο μαγαζί. Οργανώνουμε μουσικές βραδιές με ζωντανή μουσική αλλά και εκδηλώσεις. Μαζευόμαστε μερικοί που είχαμε περάσει στα νιάτα μας από το σαράκι της ποίησης και διαβάζουμε μπροστά σε όλους τα ποιήματα που είχαμε σκαλίσει μικροί στα τετράδιά μας και τα κρύβαμε μην τα δει κανένας πατέρας μας ή από ντροπή μην τυχόν κι έχουμε γράψει αηδίες. Επίσης, κάνουμε θεατρικά σκετσάκια, ενώ το καλοκαίρι βάζουμε στη βεράντα ένα πανί κινηματογράφου και με θέα το καρνάγιο απολαμβάνουμε τις ταινίες που μας αρέσουν».
Από τον Τάσο Αντωνόπουλο
Πηγή: www.lifo.gr

Μια πόλη, «καζάνι» που βράζει
Χριστίνα Παπασταθοπούλου
Πηγή: efsyn.gr
Τον κίνδυνο που αντιμετωπίζει η υγεία όσων πολιτών κατοικούν κοντά στις δεξαμενές των εταιρειών πετρελαιοειδών, αλλά και το τεράστιο ζήτημα που υπάρχει για την ασφάλεια των εργαζομένων σε αυτές, έθεσαν ξεκάθαρα δύο επιστήμονες που μίλησαν στην ημερίδα την οποία διοργάνωσε ο Δήμος Περάματος υπό την αιγίδα του ΤΕΕ με θέμα τη λειτουργία εταιρειών πετρελαιοειδών με τις δεξαμενές εντός του οικιστικού ιστού Περάματος.

Ο Γιώργος Ντουνιάς, διευθυντής της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Υγείας, υποστήριξε ότι στα 250 μέτρα από τις δεξαμενές οι περίοικοι διατρέχουν 8πλάσιο κίνδυνο καρκίνου, διευκρινίζοντας ωστόσο ότι «θέλουμε βιομηχανία, με κανόνες όμως».

Τόνισε ότι οι δυσοσμίες και οι οσμές είναι χημικά και για τον λόγο αυτό η περιφέρεια πρέπει να συντονίσει τους δήμους προκειμένου να παρακολουθούν ειδικές επιστημονικές μετρήσεις.

Ανάλογη ήταν και η τοποθέτηση του τ. διευθυντή Θωρακοχειρουργικής του Νοσοκομείου «Σωτηρία» Γιώργου Αντύπα, ο οποίος ανέφερε ότι το 1983, κατά τη θητεία του στο «Σωτηρία», σε μια έρευνα που είχαν κάνει είχαν διαπιστώσει ότι το 80% των ασθενών ήταν από την περιοχή του Περάματος.

Οπως είπε, τότε είχαν φτιάξει μια κινητή μονάδα μέτρησης ατμοσφαιρικών επιπτώσεων για δύο χρόνια σε διάφορες βιομηχανίες της περιοχής.

Τα αποτελέσματα ήταν 1.000 με 1.500 πάνω από το φυσιολογικό, όλες αυτές οι ουσίες στην ατμόσφαιρα επιβαρύνουν τα γονίδια του καρκίνου.

Ο δήμαρχος της περιοχής Γιάννης Λαγουδάκης χαρακτήρισε το Πέραμα την πλέον περιβαλλοντικά επιβαρυμένη περιοχή της Αττικής, κατονομάζοντας τα προβλήματα: Ψυττάλεια, εμπορικό λιμάνι, θαλάσσια ρύπανση, αναπλασμένη χωματερή, κυκλοφοριακή επιβάρυνση λόγω του μοναδικού δρόμου εισόδου-εξόδου της πόλης, ΣΜΑ Σχιστού Περάματος, Ναυπηγοεπισκευαστική Ζώνη και κυρίως οι δεξαμενές πετρελαιοειδών.

Ανέφερε ότι σήμερα στην περιοχή Περάματος υπάρχουν 5 εταιρείες πετρελαιοειδών και στις εγκαταστάσεις τους αποθηκεύονται βενζίνες, καύσιμα αεροπορίας, φωτιστικό, ντίζελ, μαζούτ, άσφαλτος, αργό πετρέλαιο, ορυκτέλαια, πετροχημικά κ.ά.

Τα ατυχήματα
Μάριος Βαλασόπουλος
Πηγή: efsyn.gr

Το πλήθος των ατυχημάτων που έχουν σημειωθεί στην περιοχή πείθει για την επικινδυνότητα των εγκαταστάσεων, υποστήριξε, επισημαίνοντας ότι στις εγκαταστάσεις δεν τηρούνται οι αποστάσεις ασφαλείας που προβλέπονται από τη νομοθεσία τόσο των δεξαμενών μεταξύ τους όσο και των δεξαμενών από τα εξωτερικά όρια των εγκαταστάσεων αλλά και από τα παρακείμενα σπίτια τα οποία βρίσκονται εντός σχεδίου.

Ο λόγος, όπως δήλωσε, είναι προφανής, καθώς η υπάρχουσα έκταση δεν αρκεί για να εξυπηρετήσει τις διαρκώς αυξανόμενες ανάγκες σε καύσιμα, αφού οι εγκαταστάσεις είχαν σχεδιαστεί για να καλύπτουν τις ανάγκες της δεκαετίας του 1960.

Ετσι οι δεξαμενές που είχαν σχεδιαστεί για μαζούτ μετατρέπονται σε δεξαμενές βενζίνης, η οποία βέβαια απαιτεί κατάλληλες αποστάσεις ασφαλείας.

«Πολιτικό» χαρακτήρισε πρωτίστως το πρόβλημα ο αντιπεριφερειάρχης Πειραιά Γ. Γαβρίλης, λέγοντας ότι η τεχνική έρχεται απλά να συμπληρώσει και να προσδώσει έναν μανδύα επιστημονικής ουδετερότητας και αξιοπιστίας σε πολιτικές επιλογές. Γιατί, όπως εξήγησε, πολιτική επιλογή είναι να εξαγγέλλεται κατά περιόδους η απομάκρυνση των καζανιών αλλά ουδέποτε να υλοποιείται.

Στην πραγματικότητα, σημείωσε, το πολιτικό προσωπικό διαχειρίστηκε το πρόβλημα κλείνοντας το μάτι σε κάθε πλευρά και το ίδιο προσωπικό κρύφτηκε επιμελώς θεσπίζοντας διαδικασίες περίπλοκες, χρονοβόρες, αντιφατικές και διάτρητες.

Αφού όρισε το θεσμικό πλαίσιο, μετά μετέφερε την ευθύνη αδειοδότησης και ελέγχου σε κάποιον υπάλληλο, ο οποίος με τη σειρά του το μόνο που μπορούσε να πράξει ήταν και είναι ο τυπικός έλεγχος για την τήρηση όρων και κανόνων.

Ετσι η πολιτική ευθύνη μεταφέρεται και χάνεται πίσω από το γραφείο ενός υπαλλήλου.

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον είχε η εισήγηση του δημάρχου Λάρνακας της Κύπρου, Ανδρέα Βύρα, ο οποίος προσκλήθηκε από τον δήμαρχο Περάματος προκειμένου να καταθέσει τη δική του ανάλογη εμπειρία.

Οπως εξήγησε, κατάφεραν να εξασφαλίσουν τη δημοσιότητα με κινητοποιήσεις, το θέμα βρισκόταν καθημερινά σε ειδήσεις και εφημερίδες προκειμένου να υπάρχει πίεση, η οποία είχε αποτέλεσμα συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα απομάκρυνσης των εταιρειών πετρελαιοειδών όταν το ζήτημα έγινε υπόθεση της κυβέρνησης και του προέδρου της Δημοκρατίας.

Βασικό στοιχείο, όπως τόνισε, η εξεύρεση λύσης για τον χώρο της μετεγκατάστασης, ενώ ανέφερε ότι εξίσου σημαντικό είναι και η απολύμανση του χώρου από τον οποίο θα φύγουν οι δεξαμενές.

Το 40% του αστικού χώρου του Περάματος καταλαμβάνουν οι λιμενοβιομηχανικές χρήσεις, σύμφωνα με τα στοιχεία που κατέθεσε ο αναπληρωτής καθηγητής του ΕΜΠ, διευθυντής Εργαστηρίου Αστικού Περιβάλλοντος, Νίκος Μπελαβίλας.

Οπως είπε, 4.300 στρέμματα είναι το σύνολο του οικισμένου (χτισμένου) χώρου του Περάματος. 2.300 στρέμματα είναι η γενική κατοικία – η αστική ζώνη της πόλης. 400 στρέμματα καλύπτουν τα ναυπηγεία, το 9% της συνολικής έκτασης. Αλλα 400 στρέμματα οι εγκαταστάσεις των πετρελαιοειδών, επίσης το 9%, και 1.000 στρέμματα στο Ικόνιο καταλαμβάνουν οι προβλήτες του ΟΛΠ.

«Πολεοδομικό αδιέξοδο»
«Εδώ υπάρχει ένα τεχνικό, πολεοδομικό και κυκλοφοριακό αδιέξοδο», τόνισε ο Ν. Μπελαβίλας και εκτίμησε ότι «δυστυχώς το μόνο που μπορεί κανείς να κάνει στην περίπτωση του Περάματος είναι να περιορίζει τις πιθανότητες, τις βλάβες και την έκταση της καταστροφής. Να συζητάει δηλαδή εάν σε περίπτωση ατυχήματος θα πρέπει να εκκενωθεί το Ικόνιο και τα Νεόκτιστα ή όλο το Πέραμα ή ακόμα και όλο το Κερατσίνι», συμπλήρωσε.

Ο Ν. Μπελαβίλας υποστήριξε πως εάν το Πέραμα δεν ήταν τόσο φτωχό, τόσο ξεχασμένο, όπως έκλεισαν οι βιομηχανίες σε όλο τον Πειραιά, έτσι θα είχαν κλείσει και εδώ οι αντίστοιχες μονάδες.

Ομως εξ αυτού του μειονεκτήματος το Πέραμα ξεχάστηκε και οι βιομηχανίες παρέμειναν. «Ας μην ξεχνάμε ότι η χωροθέτηση των “βρόμικων” χρήσεων από την εποχή της γέννησης του πολεοδομικού δίπολου Αθήνας-Πειραιά είχε και έχει ταξικό πρόσημο. Η ρύπανση κινούνταν πάντα προς τις δυτικές συνοικίες», πρόσθεσε.

Τουλάχιστον 40 χρόνια διαμαρτύρονται οι κάτοικοι για την απομάκρυνση των εγκαταστάσεων των εταιρειών πετρελαιοειδών

Δεν είναι η πρώτη φορά που οι κάτοικοι του Περάματος αντιδρούν για τις δεξαμενές και ζητούν την απομάκρυνσή τους από τον οικιστικό ιστό.

Η ιστορία γράφεται πολλά χρόνια τώρα. Τουλάχιστον 40. Παρά τις κινητοποιήσεις αλλά και τα ατυχήματα που κατά καιρούς έχουν συμβεί, οι δεξαμενές παραμένουν εκεί που εγκαταστάθηκαν τη δεκαετία του 1960.

Σύμφωνα με τον δήμαρχο της περιοχής Γιάννη Λαγουδάκη, οι αντιδράσεις των κατοίκων για την επικινδυνότητα των εγκαταστάσεων των εταιρειών πετρελαιοειδών ξεκινούν αμέσως μετά τη μεταπολίτευση και κορυφώνονται με μεγάλες κινητοποιήσεις το 1987-1988, πετυχαίνοντας να ευαισθητοποιήσουν την πολιτική εξουσία.

Για πρώτη φορά ο τότε πρωθυπουργός Ανδρέας Παπανδρέου δηλώνει την πολιτική βούληση της κυβέρνησης να απομακρυνθούν οι εγκαταστάσεις ως ασυμβίβαστες με τον παρακείμενο οικισμό του Περάματος.

Το 1990 γίνεται η πρώτη μελέτη από την εταιρεία ΑΣΠΡΟΦΟΣ που δείχνει ότι η μετεγκατάσταση είναι εφικτή.

Το 1995 μετά το ατύχημα-φωτιά στην El Petrol, που είχε ως φυσικό επακόλουθο και νέες κινητοποιήσεις των κατοίκων του Περάματος, εκπονείται δεύτερη συμπληρωματική μελέτη από την ίδια εταιρεία με σκοπό την ανεύρεση κατάλληλου τόπου για τη μετεγκατάσταση. Προτείνονται 7 τοποθεσίες για την υποδοχή των εγκαταστάσεων.

Ο τότε υπουργός Βιομηχανίας Κώστας Σημίτης δηλώνει πως η κυβέρνηση προτίθεται να υλοποιήσει τη μετεγκατάσταση.

Ωστόσο, μετά τη δεύτερη μελέτη δεν υπήρξε εξέλιξη στη διαδικασία, αντίθετα το όλο θέμα παραπέμφθηκε σε… ακόμη μία μελέτη με σκοπό τη χωροθέτηση του τόπου υποδοχής, η οποία δεν έγινε ποτέ…

Το 2018 οι εγκαταστάσεις των εταιρειών βρίσκονται ακόμα στο Πέραμα…
Πηγή: efsyn.gr

Οδοιπορικό στο Πέραμα -ντοκιμαντέρ του ΑΠΕ-ΜΠΕ

Το Πέραμα είναι ίσως η πιο χαρακτηριστική εικόνα της μνημονιακής οικονομικής κρίσης στην Ελλάδα και αυτό που αποτυπώνεται ανάγλυφα στην ευρύτερη περιοχή είναι ο ορισμός της ανθρωπιστικής κρίσης. Η ανεργία αγγίζει για τους δηλωμένους άνεργους το 60%. Στην πραγματικότητα όμως είναι πολύ μεγαλύτερο ιδιαίτερα για τους νέους. Το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού ζει σε συνθήκες απόλυτης φτώχειας. Εικόνες του 21ου αιώνα που δεν ταιριάζουν σε μια χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης καταγράφονται σε ένα αποκλειστικό τηλεοπτικό και φωτογραφικό οδοιπορικό στο Πέραμα, που πραγματοποίησε ο Γιώργος Κουβαράς για το ΑΠΕ-ΜΠΕ καταγράφοντας για πολλές μέρες το δράμα που συντελείται σε μια ιστορική περιοχή της Ελλάδας.