Μάνος Μεγαλοκονόμος (1930-2019)

Ελληνες λογοτέχνες
Ο Μάνος Μεγαλοκονόμος γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη το 1930.
Μετά τις νομικές του σπουδές στα Πανεπιστήμια Θεσσαλονίκης και Παρισίων ακολούθησε διπλωματική σταδιοδρομία και υπηρέτησε σε πολλές χώρες ως αντιπρόσωπος της Ελλάδος. Διετέλεσε μεταξύ άλλων και Πρέσβυς της Ελλάδος στον Καναδά και στην Κίνα και Αναπληρωτής Γενικός Γραμματέας του Υπουργείου Εξωτερικών. Τα τελευταία χρόνια διδάσκει σε διάφορες Σχολές της Δημόσιας Διοίκησης “τεχνική διαπραγματεύσεων”. Ασχολείται επίσης με τη διαπραγματευτική πλευρά προγραμμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε τρίτες (ανατολικοευρωπαϊκές και ασιατικές) χώρες. Έχει δημοσιεύσει σειρά διηγημάτων στο Μακεδονικό Ημερολόγιο, άρθρα και δοκίμια σε περιοδικά και εφημερίδες. Το πρώτο του μυθιστόρημα «Η Άμμος της Σελήνης» κυκλοφόρησε το 1995. Ακολούθησαν «Η Ώρα της Πορφύρας» το 1998,«Ο Πυθέας των ανέμων» 2003, «Τα σκαλοπάτια των θεών» 2005. «Το λάκτισμα του πρίγκιπα» 2009, «Το στρατηγικό βάθος, ζωτικός χώρος και γενοκτονία» 2010, «Η κλοπή ως ευεργεσία» 2012, «Ενδεκάμερο» 2016, «Η βασίλισσα των Νταουγιάν» 2019.
Έφυγε από τη ζωή τον Δεκέμβριο του 2019.

Η άμμος της σελήνης – Μάνου Μεγαλοκονόμου



Μυθιστόρημα, Εκδόσεις των Φίλων, 1995, 232 σελ.

Η ώρα της πορφύρας – Μάνος Μεγαλοκονόμος




Η ζωή και το έργο του Νικόλαου Σπαθάρη-Μιλέσκου -διανοούμενου, εγκυκλοπαιδιστή και διπλωμάτη της Ανατολικής Ευρώπης στον 17ο αιώνα- αποτέλεσε αντικείμενο αρκετών μονογραφιών και άρθρων. Σ’ αυτό το βιβλίο ο Μάνος Μεγαλοκονόμος -με βάση την αληθινή ιστορία του συναρπαστικού του πρωταγωνιστή- μας περιφέρει μυθιστορηματικά στη δράση και στους δαιδάλους μιας ολόκληρης εποχής όπου οι υπόδουλοι Έλληνες επιβιώνουν και, κάποτε, μεγαλουργούν βάζοντας το δικό τους λιθάρι στο οικοδόμημα της παλιγγενεσίας.

Μυθιστόρημα, Βιβλιοπωλείον της Εστίας, 1998, 347 σελ.

Ο Πυθέας των ανέμων – Μάνος Μεγαλοκονόμος

Μυθιστορία του πρώτου ευρωπαίου εξερευνητή


Είναι γνωστό ότι άλλοι είναι αυτοί που δημιουργούν την Ιστορία και άλλοι εκείνοι που τη γράφουν, συχνά μάλιστα διαφορετικά. Καμιά φορά συμβαίνει εκείνοι που τη γράφουν να μένουν στη μνήμη των μεταγενέστερων πιο γνωστοί από αυτούς που τη δημιούργησαν. Σπάνια πάντως έτυχε άνθρωπος να ανοίξει διάπλατα και έγκαιρα τις πύλες της και να την καταγράψουν οι σύγχρονοι και οι μεταγενέστεροι τόσο διαφορετικά. Κάτι που είχε ως αποτέλεσμα να πάρει η γνώση των ανθρώπων -των Ευρωπαίων- δρόμο λανθασμένο, για αρκετούς αιώνες.
Ο πρώτος εξερευνητής της Ευρώπης, ο Μασσαλιώτης Πυθέας, ήταν απ’ αυτούς που έδρασαν στην περιφέρεια του Ελληνισμού, από την Ινδία μέχρι τη δυτική λεκάνη της Μεσογείου. Ήταν ανάμεσα σ’ αυτούς που πρόσφεραν το δικό τους λιθάρι στο κτίσμα της πολιτιστικής και πολιτικής παρουσίας του γένους ανά τον κόσμο. Η δική του μάλιστα συνεισφορά έγινε σε μια εποχή συγκλονιστικών αλλαγών για όλη την Ευρασία, όπως εκείνη του τέλους του τέταρτου π.Χ. αιώνα. Θα μπορούσε να είχε δώσει, γι’ αυτόν το λόγο, ολότελα διαφορετική τροπή στις ευρωπαϊκές εξελίξεις.
Η μυθιστορία του Πυθέα, του ευνοούμενου των ανέμων, είναι ένα σύνολο πάθους για γνώση, ανυπέρβλητης τόλμης, ιδιοφυούς ευρηματικότητας και ολοκληρωτικής αφοσίωσης στην υπηρεσία του συνόλου. Είναι μια ιστορία όπου, ξετυλίγοντάς την, συναντά κανείς όλα τα χαρακτηριστικά που σμιλεύουν τη φυλή των Ελλήνων τριάντα τόσους αιώνες τώρα. Πάντα τα ίδια: τόσο αυτά που εμπνέουν ουράνιες ανατάσεις της ψυχής και του πνεύματος όσο και εκείνα που διαχέουν θανάσιμα δηλητήρια.

Μυθιστόρημα, Εκδόσεις Πατάκη, 2003, 256 σελ.

Τα σκαλοπάτια των θεών – Μάνος Μεγαλοκονόμος




Η καταστροφή του ελληνισμού της Κωνσταντινούπολης, το Σεπτέμβριο του 1955, άλλαξε τραγικά το ριζικό για δεκάδες χιλιάδες ανθρώπους. Στο βιβλίο αυτό ξετυλίγεται μία από τις προσωπικές ιστορίες που γέννησαν οι μέρες εκείνες. Πρόκειται για την πορεία μιας πολυκύμαντης ζωής που ακολουθεί απροσδόκητες και συχνά ανεπιθύμητες ατραπούς. Που έχουν τελικό προορισμό την επιβίωση και τη διατήρηση της ελπίδας, περνώντας μέσα από ερωτήματα όπως: Πόσο ένοχες είναι οι ιδεολογίες που παύουν ν’ αποβλέπουν στην ευτυχία του ατόμου; Πόσο υπεύθυνο είναι το θύμα καταπίεσης που, για να επιβιώσει, μετατρέπεται σε διώκτη; Πόση λογική μένει στο μίσος που γεννά η αδικία; Πόση σκληρότητα είναι ικανός να δείξει ο ενεργούμενος που λειτουργεί με «βλέφαρα σφραγισμένα» από την εξουσία;

Μυθιστόρημα, Εκδόσεις Πατάκη, 2005, 263 σελ.

Το λάκτισμα του πρίγκιπα – Μάνος Μεγαλοκονόμος

Ιστορίες εναλλακτικής διπλωματίας


Δύο φίλοι, νέοι και υποψήφιοι διπλωμάτες, συζητούν τους προβληματισμούς τους για τη δουλειά και για τη διαδρομή που έχουν επιλέξει να ακολουθήσουν τη ζωή τους. Η πραγματικότητα, έπειτα από πολλά χρόνια, αποδεικνύεται ασύλληπτα πιο εφευρετική από τη φαντασία τους. Οι “Ιστορίες εναλλακτικής διπλωματίας” που βίωσαν σε τέσσερις ηπείρους αποτελούν εμπειρίες παράδοξες, συχνά αγωνιώδεις, πάντα απρόοπτες και, κάποτε κάποτε, απίστευτες. Όλες έχουν εμποτιστεί με πνευματικό χυμό -χιούμορ- και έτσι έχουν περιβληθεί με σημαντική δόση παρηγορητικής ανθρωπιάς.

Το “Λάκτισμα του πρίγκιπα” στην ουσία αφηγείται μια επανάσταση στην τυπολατρία της διπλωματίας του παρελθόντος, η οποία προβάλλεται μέσα από τη διασκεδαστική θεώρηση ενός περιβάλλοντος, που, παρά τις μεγάλες αλλαγές του τέλους του εικοστού αιώνα, συχνά διατηρεί ακόμη για τον έξω κόσμο πολύ διαφορετική εικόνα.

Διηγήματα, Αρμός, 2009, 178 σελ.

Στρατηγικό βάθος, ζωτικός χώρος και γενοκτονίες – Μάνος Μεγαλοκονόμος




Οι διώξεις πληθυσμών και οι γενοκτονίες δεν έχουν ούτε αρχή ούτε τέλος στην Ιστορία. Υπάρχουν εκείνες που συμβαίνουν μετά από πολεμικές συγκρούσεις και άλλες που γίνονται βάσει σχεδιασμού που έχει προαναγγελθεί με γεωστρατηγικά σοφίσματα και άλλα θεωρητικά κατασκευάσματα. Με σχέδια δηλαδή που από τη θεωρία πέρασαν σε τραγική εφαρμογή μέσα από τις ατραπούς μιάς επιθετικής πολιτικής των κρατών που τις υιοθέτησαν. Οι θεωρίες αυτές χαρακτηριστικό έχουν ότι διεκδικούν για ένα κράτος άλλωτε “ζωτικό χώρο”, άλλοτε “στρατηγικό βάθος”, άλλοτε “γεωστρατηγική περιοχή” ή άλλα παρόμοια, χωρίς ποτέ να παύουν να σημαίνουν, σε καθαρή γλώσσα, ιμπεριαλισμό και πρόθεση βίαιας επέκτασης. Συχνά αυτές οι θεωρίες – επιθυμίες – προθέσεις αναγγέλονται απερίφραστα εκ των προτέρων και για τον λόγο αυτό οι στοχευμένοι πληθυσμοί και τα απειλούμενα έθνη είναι απαραίτητο να τις γνωρίζουν, να τις μελετούν και να προετοιμάζονται ανάλογα. Όταν δεν τις μελετούν χαρακτηρίζονται από ασύγγνωστη αφέλεια. Όταν όμως τις αποφεύγουν ακόμη και να τις γνωρίζουν, δείχνουν ανεξήγητη μεν αλλά ασυγκράτητη τάση αυτοκτονίας.

Πολιτικές επιστήμες, Αρμός, 2010, 112 σελ.

Η κλοπή ως ευεργεσία – Μάνος Μεγαλοκονόμος

Ιστορίες μεταμοντέρνας λόξας


Η ευεργεσία δεν είναι απαραίτητα μόνο χρηματική. Εγώ με την κλοπή και με την διαφήμισή της δίνω μιά μεγάλη ευκαιρία σε όλο τον Ελληνισμό να αποφασίσει να αλλάξει επιτέλους. Να αλλάξει και νοοτροπία και ηγέτες. Να διώξει τους παλιούς, όλους. Για όλοι λίγο πολύ είναι ένοχοι του καταστροφικού κατήφορου της χώρας. Ας μη τους παλουκώσει όπως ζητούν μερικοί, ας μη τους κρεμάσει, αλλά να τους αλλάξει. Μόνο έτσι μπορεί η χώρα να σωθεί. Και θα έχει σωθεί χάρη σε μένα, γιατί μόνο εγώ τόλμησα να επιδείξω τη μαγκιά μου. Μόνο μέσα από μένα είδαν οι Έλληνες που πήγαν τα ατελείωτα χρήματα, οι επιδοτήσεις και τα ντελόρια πακέτα, πως έγιναν οι συναλλαγές και πως δόθηκαν οι προμήθειες κάτω απ’ το τραπέζι. Ας μην περιμένουν οι Έλληνες να δουν άσπρη μέρα απ’ τις εξεταστικές επιτροπές. Κανείς δεν θέλει να αρχίσει απο ΄κει το ξήλωμα, γιατί ο πολιτικός κόσμος είναι σαν χοντρό χειροποίητο πουλόβερ. Έτσι και πιάσεις το σωστό νήμα, ξεπλέκεται ολόκληρο. Μόνο εγώ, λοιπόν, δίνω στον Έλληνα γνήσια αίσθηση αυτογνωσίας, δηλαδή του πόσο κορόιδο είναι. Μόνο χάρη σε μένα θα μπορέσει να αντιδράσει, να πετάξει μακριά τα βαρίδια του και, ίσως, να σωθεί.

Διηγήματα, Αρμός, 2012, 127 σελ.

Ενδεκάμερο – Μάνος Μεγαλοκονόμος

Η εποχή της εξυγίανσης


Η μοίρα του ανθρώπου βαδίζει από χρόνια τώρα, σε δρόμους προκαθορισμένους που τον οδηγούν νομοτελειακά και χωρίς εξαίρεση σε ασφυκτικό εγκλεισμό, φυσικό και ψυχικό. Οι επαναστάσεις για βελτίωση της ζωής του δεν είναι πλέον αποτελεσματικές επειδή οι οικονομικές εξουσίες και οι δυνάμεις της τάξης θα έχουν σε λίγες δεκαετίες θωρακισθεί τεχνολογικά τόσο τέλεια που καμία επανάσταση δεν θα τις νικούσε. Αυτό, βέβαια, αν την επανάσταση τολμούσε να την ξεκινήσει το μεγάλο πλήθος, αφού οι πολλοί θα είναι ως τότε ανήμποροι. Ίσως, όμως, απροσδόκητα να έχουν αυτή την δυναότητα οι λίγοι. Ή έστω κάποιοι λίγοι… Συχνά, μέχρι τώρα, η Ιστορία με τα χρόνια εξελισσόταν σε μύθο. Το μυθιστόρημα αυτό, αντίστροφα, αφηγείται ένα μύθο που έχει όλες τις πιθανότητες να γίνει στο μέλλον Ιστορία.

Μυθιστόρημα, Αρμός, 2016, 256 σελ.

Η βασίλισσα των Νταουγιάν – Μάνος Μεγαλοκονόμος



Ιστορικό μυθιστόρημα, Κοράλλι-Γκέλμπεσης Γιώργος, 2019, 160 σελ.

Μυθιστορήματα
Η άμμος της σελήνης (1995), Εκδόσεις των Φίλων
Η ώρα της πορφύρας (1998), Βιβλιοπωλείον της Εστίας
Ο Πυθέας των ανέμων (2003), Εκδόσεις Πατάκη
Τα σκαλοπάτια των θεών (2005), Εκδόσεις Πατάκη
Ενδεκάμερο (2016), Αρμός
Η βασίλισσα των Νταουγιάν (2019), Κοράλλι-Γκέλμπεσης Γιώργος

Διηγήματα
Το λάκτισμα του πρίγκιπα (2009), Αρμός
Η κλοπή ως ευεργεσία (2012), Αρμός

Δοκίμια-Μελέτες-Πολιτικές επιστήμες
Στρατηγικό βάθος, ζωτικός χώρος και γενοκτονίες (2010), Αρμός

Πηγές: BIBLIONET, Εκδόσεις των Φίλων, Βιβλιοπωλείον της Εστίας, Εκδόσεις Πατάκη, Αρμός, Κοράλλι-Γκέλμπεσης Γιώργος