Θανάσης Τριαρίδης

Αν είσαι, είμαι – Θανάσης Τριαρίδης

Νουβέλα αγάπης αιμορραγικής και ανεπανάληπτης


Η ιστορία του Πρόδρομου Έτρ, ενός θρυλικού Γάλλου γιατρού και αλχημιστή που συγκλονίζει την Ευρώπη ζωοδοτώντας ξύλινους Εσταυρωμένους Χριστούς από τα 1572 μ.Χ. μέχρι τον αυτοαποκεφαλισμό του στα 1586 – ή και μετά από αυτόν. Η ιστορία ενός διαδικτυακού Avatar του 21ου αιώνα (που μπορεί να είναι άνθρωπος, μπορεί και Πρόγραμμα Εξελιγμένης Προσαρμοστικότητας μέσα στον κόσμο της Σύνδεσης) με το γυναικείο όνομα “Gloria In Terra”: είναι το πρώτο Avatar το οποίο πρώτο δημιουργεί τα Artgrams, τα περίφημα Ψηφιακά Ζωντανά Λουλούδια που τρέφονται με ανθρώπινη σάρκα.

Πώς είναι δυνατόν ετούτοι οι δύο (ο Πρόδρομος Ετρ και η Gloria In Terra) να συναντηθούν και να ερωτευτούν ενώ τους χωρίζουν περισσότερα από πεντακόσια χρόνια; Πώς θα μπορέσουν να ενωθούν; Και εν τέλει τι έγινε στο Παλάτσο Φλέμπο της Βενετίας την νύχτα του Χειμερινού Ηλιοστασίου του 1596 και την αντίστοιχη νύχτα του 2017;

Μια ιστορία αγάπης “αιμορραγικής και ανεπανάληπτης”, αντιγραμμένη από το μυστικό Βιβλίο των Χλωρών Διαμαντιών.

Νουβέλα, Gutenberg – Γιώργος & Κώστας Δαρδανός, 2021, 116 σελ.

Θα μας ξεπλύνει η θάλασσα – Θανάσης Τριαρίδης

Ποιήματα 2018-2020


Η ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΕΙΝΑΙ
Για μένα τώρα πια,
από όλα πιο πολύ,
η Θεσσαλονίκη είναι
ένα μεσημέρι Σαββάτου,
δεκαετία του ογδόντα,
πηγαίνουμε να συναντήσουμε τον μπαμπά μου
σε κάποιο εστιατόριο,
εμείς πάντοτε αργούμε,
αυτός πάντοτε μας περιμένει,
μα όταν φτάνουμε σηκώνεται
θεόρατος
να μας υποδεχτεί.

Ποίηση, Gutenberg – Γιώργος & Κώστας Δαρδανός, 2020, 118 σελ.

Το περίσσιο παιδί – Θανάσης Τριαρίδης

Το “Περίσσιο παιδί” μεταφέρθηκε ως θεατρική παράσταση στην Αθήνα τον Νοέμβριο του 2019 από τη νεοσύστατη ομάδα Ich Bebe (που στα γερμανικά σημαίνει “τρέμω”).
“Έτσι το ασήμαντο προγραμματάκι της ιστορίας μας τυλίχτηκε στις φλόγες μιας θυσίας. Για να μην βρουν ποτέ το περίσσιο παιδί του – και να μην καταστρέψουν ποτέ τον περίσσιο εαυτό του.”

Θεατρικό, Gutenberg – Γιώργος & Κώστας Δαρδανός, 2019, 61 σελ.

Τριλογία: Leopold. Football. HIV – Θανάσης Τριαρίδης

Ένα από τα μεγαλύτερα εγκλήματα της ευρωπαϊκής αποικιοκρατίας στην αφρικανική ήπειρο, εξαιτίας του οποίου ο Λεοπόλδος Β΄ του Βελγίου ονομάστηκε “σφαγέας του Κονγκό” (Leopold). Η “βίαιη” ιστορία της ανθρωπότητας μέσα από την ιστορία του ποδοσφαίρου (Football). Τα ανυπολόγιστα εκατομμύρια των γυναικών της εποχής μας που καταλήγουν μέσω του trafficking στην εξαθλίωση ή τον θάνατο (HIV).
Γραμμένα την τελευταία τριετία, τα έργα του Θανάση Τριαρίδη αποτελούν μία άτυπη τριλογία και παρουσιάζονται σχεδόν ταυτόχρονα την άνοιξη του 2019 στην Αθήνα, τη Θεσσαλονίκη και το Βερολίνο. Σπάζοντας τις συμβάσεις του παραδοσιακού θεάτρου, γκρεμίζοντας το φράγμα του «τέταρτου τοίχου», αναμειγνύοντας τεχνικές όπως η αφήγηση και η διάδραση, ο συγγραφέας δοκιμάζει τις αντοχές του κοινού. Με μια αιχμηρή γραφή, τόσο πολιτική όσο και βαθιά ανθρώπινη, η δραματουργία του Τριαρίδη πραγματεύεται τις ευθύνες του “πολιτισμένου κόσμου” απέναντι στις σύγχρονες θηριωδίες, ακολουθώντας τα ίχνη της βίας στις πλέον σκοτεινές διαδρομές της ανθρώπινης ιστορίας.

Θεατρικά, Κάπα Εκδοτική, 2019, 288 σελ.

Ο άνεμος σφυρίζει στην Κουπέλα – Θανάσης Τριαρίδης

Ένας προκαθορισµένος θάνατος, µια παράξενη αινιγµατική δασκάλα, οι µαθητές της, η ναρκοµανής ερωµένη της, η µυστηριώδης µητέρα της, ένα πρωτόγνωρο παιχνίδι µύησης, ένα διαβολικό σχέδιο και µια τροµερή κατάρα, παµπάλαια καραβάνια προδοµένων λεπρών, το εξωφρενικό παρελθόν και οι αιώνες του αίµατος, η αγάπη στο σούρουπο του κόσµου, ο άνεµος που σφυρίζει ανάµεσα στις αµυγδαλιές ενός µαγεµένου λόφου.
Το παρθενικό µυθιστόρηµα του Θανάση Τριαρίδη, δεκαοχτώ χρόνια µετά την πρώτη του κυκλοφορία, σε πέµπτη, οριστική έκδοση.

Μυθιστόρημα, Εκδόσεις Πατάκη, 2018, 528 σελ.

Θα σας περιμένω – Θανάσης Τριαρίδης

Ποιήματα 2013-2018


“Κάθε εποχή είναι εποχή ανείπωτης φρίκης και αγάπης ανεπανάληπτης», γράφει ο Θανάσης Τριαρίδης. Αυτό μας υπενθυμίζουν τα ποιήματά του όπου ενώνονται εποχές και σκηνές άλλοτε σοκαριστικές κι άλλοτε βαθύτατα τρυφερές: Από τη φρίκη των στρατοπέδων των Ναζί στη φρίκη του να γεννιούνται σήμερα παιδιά χωρίς χέρια, εξαιτίας του υποσιτισμού των μητέρων τους, και από εκεί στην ανεπανάληπτη σκηνή του τέλους της “Καζαμπλάνκα” και σε μπιμπερό και νανουρίσματα.
Με σκηνές που σήμερα “οι άνθρωποι των πόλεων είναι εξασκημένοι να βλέπουν διαγώνια και εν κινήσει”, πλήθος αναφορές σε παλαιότερα έργα τέχνης, και ταξίδια στον χώρο, στον χρόνο και, κυρίως, μέσα του και μέσα μας το Θα σας περιμένω, προφέρει στίχους όπως:

ΘΑ ΣΑΣ ΠΕΡΙΜΕΝΩ
Όταν πεθάνω
οι φίλοι που θέλετε να με θυμάστε
να ξυπνάτε τις νύχτες
και να ψάχνετε στα κινητά σας αν βρέχει στην Αντίς Αμπέμπα,
αν κατεβάζει λάσπη ο χείμαρρος στο Ορφανοτροφείο της Τέσφα,
αν το κροτάλισμα της μπόρας στη λαμαρίνα
φοβίζει τον ύπνο των παιδιών.
Σε αυτήν την αναζήτηση
(και όχι σε βιβλία ή κείμενα ή λέξεις)
θα φωλιάζει η μνήμη μου.
Εκεί θα είμαι,
στο άγγιγμα του δαχτύλου σας στην οθόνη αφής σας,
και θα σας περιμένω να ξημερώσει
για να μου πείτε πως η λαμαρίνα άντεξε,
πως τα παιδιά ξυπνήσανε καλά.

Ποίηση, Gutenberg – Γιώργος & Κώστας Δαρδανός, 2018, 153 σελ.

Ζόοτ – Θανάσης Τριαρίδης

Επίκληση για δύο πρόσωπα σε δυο πράξεις


Γ: Έχω ζωτική ανάγκη να καταλάβω… Με αφήσατε ζωντανή για να καταλάβω
Ζ: Θα καταλαβαίνετε μονάχα αυτά που θέλετε να καταλάβετε… Ό,τι και να σας πω, εσείς θα επιμένετε πως είμαι αυτός που φαντάζεστε… Ακόμη κι αν ήμουν παράλυτη και δεν κουνούσα τα χέρια μου, εσείς θα επιμένατε πως εγώ έγραψα τις επιστολές στον άντρα σας… Θα λέγατε πως υποδύομαι ένα ρόλο, πως τους ξεγέλασα όμως… Με αυτήν την έννοια είστε αήττητη… Σαν εφιάλτης…
Γ: Εφιάλτης είναι κάτι άλλο… Εφιάλτης είναι- Ζ: (Την κόβει.) Κι αν φέρω την αστυνομία και σας συλλάβει για διατάραξη οικιακής ειρήνης, εσείς θα το ερμηνεύσετε ως μία ακόμη δοκιμασία στην οποία σας υποβάλλει ο Ζόοτ…
Γ: Εφιάλτης είναι να είσαι μόνος σου σε ένα δωμάτιο…

Θεατρικό, Ευρασία, 2017, 145 σελ.

Lacrimosa ή το απέπρωτο – Θανάσης Τριαρίδης

Ήταν μια ζωγραφιά… Είχα ζωγραφίσει δάκρυα… Τα δάκρυα της γυναίκας που χόρτασε την πείνα των ανθρώπων… Ξέρεις, είναι πολύ δύσκολο να ζωγραφίσεις δάκρυα.
“Το Lacrimosa ή το απέπρωτο είναι ένα “έργο” για το οποίο, πέρα από σκηνοθέτες και ηθοποιούς, ο ενδεχόμενος θεατής πρέπει να αποφασίσει κι αυτός για αρκετά. Από τα πιο προφανή (ποιοι είναι αυτοί που βλέπει, τι είναι αυτοί που βλέπει) μέχρι τα πιο άδηλα (αν οι δυο πρωταγωνιστές δακρύζουν στ’ αλήθεια ή αν στ’ αλήθεια αγγίζουν ο ένας τον λαιμό του άλλου). Τούτες οι ερωτήσεις μού μοιάζουν πολύ σημαντικές – θαρρείς από τις αποφάσεις των θεατών να εξαρτώνται οι αποφάσεις των ηρώων.
Το μόνο σταθερό δεδομένο (η μόνη βεβαιότητα η οποία θα ήθελα με κάποιο τρόπο να παρασταθεί πάνω στη σκηνή ως αδιασάλευτη και μη αμφισβητήσιμη συνθήκη) είναι η Σχισμή. Αυτό (αυτή) ας είναι το ακίνητο σημείο του περιστρεφόμενου κόσμου”.

Θεατρικό, Κάπα Εκδοτική, 2016, 128 σελ.

Το χαραγμένο σιτάρι – Θανάσης Τριαρίδης

Ανόσια εγκλήματα, φόνοι, στραγγαλισμοί, τέρατα, άνθρωποι που σαπίζουν δίχως να πεθαίνουν, σκοτεινά πηγάδια, μαύρα λουλούδια και απόκρημνα δέντρα· σπυριά σιταριού που έχουν χαραγμένα απάνω τους τα ονόματα των αθώων. Άντρες που σκοτώνονται, βασιλιάδες που σκοτώνουν, γυναίκες που γεννούν και σώζουν διά της παράλογης Αγάπης. Η ισχύς των φονιάδων απέναντι στο Δίκιο των αθώων· η άνομη επιθυμία του ανθρώπου να είναι φονιάς. Και μια πανέμορφη κοπέλα που στέκεται στη στραγγάλη…
Σε ένα ανεμόδαρτο χωριό οι άντρες μακελεύονται επειδή αρνούνται να δώσουν ένα κορίτσι για το κρεβάτι του βασιλιά. Όμως τη νύχτα τα σπουργίτια φέρνουν το χαραγμένο σιτάρι που γονιμοποιεί τις γυναίκες και συνεχίζει τη ζωή. Έναν αιώνα αργότερα ένας καινούργιος βασιλιάς αλέθει τα χαραγμένα σπυριά, τα κάνει ψωμί και υποχρεώνει τους Ανεμοδεντρινούς να το φάνε· μονάχα λίγοι προτιμούν να πεθάνουν. Μα κάποτε θα έρθει η νύχτα που όσοι φάγαν τις ψυχές των προγόνων τους θα γυρέψουν ξανά το χαραγμένο σιτάρι…

Τζιότο – Θανάσης Τριαρίδης

Στο μεταίχμιο του φόβου και της αγάπης
Ο αινιγματικός Τζιότο, γιος του αγρότη Μποντόνε, από το Βεσπινιάνο της Τοσκάνης, έζησε στην καρδιά του Μεσαίωνα (1266/7-1337), μα έσπειρε τον πιο γόνιμο σπόρο της Αναγέννησης. Ήταν ο πρώτος που έθεσε το αίτημα για τον εξανθρωπισμό του Θεού μέσα από το δρόμο του πάθους, της αμφιβολίας και της αγάπης· τούτο το αίτημα το κατέκτησε ζωγραφίζοντας σκηνές αξεπέραστης δραματικότητας, παλλόμενη σάρκα και πυρωμένα μάτια, μορφές που εμπεριέχουν το παρελθόν και το μέλλον τους, συνθέσεις που προσκαλούν τον άνθρωπο στα αινίγματά τους. Όποιος θέλει να δει τις ζωγραφιές του πρέπει να ξαναζήσει την έκσταση του Αγίου Φραγκίσκου, τη θυσία του Εσταυρωμένου Ιησού, την αναστάσιμη οδύνη της Παναγίας, την παραφορά της Μαρίας Μαγδαληνής…

Ραφαήλ – Θανάσης Τριαρίδης

Η αιώνια σπονδή στη μάταιη Αρμονία
Δεν υπήρξε ζωγράφος που να υμνήθηκε και συνάμα να κατηγορήθηκε τόσο όσο ο Ραφαήλ Σάντσιο· το έργο του προτάχτηκε με τον ίδιο φανατισμό είτε ως το απόλυτο πρότυπο της κλασικής τέχνης είτε ως παράδειγμα προς αποφυγή. Στα τριανταεφτά χρόνια της ζωής του ο νεαρός από το Ουρμπίνο αφομοίωσε και προσπέρασε με εκπληκτική ταχύτητα κάθε αισθητική τάση του καιρού του, ολοκληρώνοντας οριστικά την τέχνη της Αναγέννησης. Μαθητής του Περουτζίνο, κατανόησε όσο κανένας άλλος τις καμπύλες που αναζητούσε ο Λεονάρντο και μας έδωσε την αρχετυπική εικόνα της Παναγίας του δυτικού κόσμου, μα και την εικόνα του αρμονικού μέλλοντος, στο οποίο όλοι λαχταρούμε να μετέχουμε. Κάπως έτσι δυνάστευσε και δυναστεύει για αιώνες τη δυτική ζωγραφική…

Μιχαήλ Άγγελος – Θανάσης Τριαρίδης

Η ύβρις του αναγεννημένου ανθρώπου
… Όσα έφτιαξε με τα χέρια του λογαριάζονταν ακατόρθωτα μέχρι αυτόν και μάλλον παραμένουν ακατάληπτα ως τις μέρες μας. Ο ίδιος θεωρούσε τον εαυτό του μαρμαρογλύπτη· κι όμως αυτός ήταν ο αρχιτέκτονας του Αγίου Πέτρου της Ρώμης. Και όσα ζωγράφισε στην οροφή και τον τοίχο της Καπέλα Σιξτίνα έχουν σφραγίσει τον δυτικό πολιτισμό. Έφτιαξε έναν απόλυτα προσωπικό, τρομακτικό κόσμο και τον προσάρμοσε στο τραγικό σχήμα ύβρις-κάθαρση. Υπό την έννοια αυτή, ολόκληρο το έργο του είναι η μεγάλη τραγωδία του αναγεννημένου ανθρώπου…

Λεονάρντο – Θανάσης Τριαρίδης

Η ουτοπία των αινιγμάτων
… Οι περισσότεροι τον θεωρούν τον μεγαλύτερο από τους ζωγράφους· αναμφίβολα τα λιγότερα από είκοσι ζωγραφικά έργα του που σώθηκαν αποτελούν αξεπέραστα όρια του πολιτισμού μας. Ζωγράφισε γυναίκες που γεννούν και σώζουν, άντρες που σκοτώνουν και πεθαίνουν, έναν δακρυσμένο Ιησού και έναν αρσενικοθήλυκο Ιωάννη Βαπτιστή· ζωγράφισε φουσκωμένα στήθη, χαμόγελα και καμπύλες που ελευθερώνουν.
Μα ίσως ο Λεονάρντο να ζήτησε κάτι περισσότερο: τα μυστικά σήματά του μοιάζουν να οδηγούν σε μια οριστική καταφατική Ουτοπία των αινιγμάτων· σε έναν κόσμο που δεν απαντά μα αγκαλιάζει, σε ελικοειδείς δρόμους και άγριους κοφτερούς βράχους, που υπόσχονται την Αέναη Επιστροφή.

Η παγωμένη καρδιά των ευτυχισμένων ανθρώπων – Θανάσης Τριαρίδης

Ένας περιπλανώμενος πρίγκιπας κλέβει μια παγωμένη νυχτερίδα για να οδηγήσει τον λαό του στην ευτυχία. Μα η ευτυχία που δωρίζεται και δεν δίδεται με αντίτιμο δάκρυα, αίμα, θλίψη και θυσία ισοδυναμεί με την αιωνιότητα του Θανάτου. Ο βασιλιάς Ιωάννης και ο λαός του είναι πια απόλυτα ευτυχισμένοι, αθάνατοι και πιο νεκροί απ’ τους νεκρούς. Και απομένει μόνο ένας γέρος τσιγγάνος που η καρδιά του καίει σαν πυρακτωμένο κάρβουνο…

Η μουγγή καμπάνα – Θανάσης Τριαρίδης

Ένας εξωμότης Ασσασίνος υποχρεώνεται να σφάξει την κόρη του με το ίδιο του το χέρι. Πριν σκοτωθεί, φτιάχνει μια καμπάνα σταλάζοντας στο μέταλλό της το αίμα και τα δάκρυα του κοριτσιού. Για πεντακόσια χρόνια η Κόκκινη Καμπάνα ευλογεί τον κόσμο, καρπίζει τη γη, γιατρεύει τους ανθρώπους. Ένας απελπισμένος λαός Μογγόλων θα φτάσει ικέτης στην Ευλογιά· μα οι Λορ θα σφαγιαστούν από τους Ευλογημένους. Η κόκκινη καμπάνα μουγγαίνεται· ένας φριχτός λοιμός θερίζει τους ενόχους. Ένα μωρό των Λορ γλιτώνει από τη σφραγή σε μια κρυφή εσοχή των βράχων. Εκατό χρόνια νωρίτερα μια δακρυσμένη παρθένα αυτοκτονεί πέφτοντας στα άγρια κοφτερά βράχια. Ένας Ούγγρος αλχημιστής γυρνάει ολόκληρο τον κόσμο προσπαθώντας να γιατρέψει τον ήχο που θα ξυπνήσει την πανέμορφη κόρη του.
Μια ιστορία με χρυσά μαχαίρια, δακρυσμένα μάτια, άρπες καμωμένες από παρθενικούς υμένες, θεσπέσιες μουσικές που ο αγέρας τις γυρίζει ανάποδα, νυχτερινή απελπισία, σφαγές κι έρωτες πέρα από την αγάπη. Αλλιώς: μια ιστορία για το σμίξιμο των αθώων και των ενόχων – η τέταρτη του κύκλου που ξεκίνησε με το “Τρυφερό μαχαίρι” του Πέτρο Μπόλε.

Σημειώσεις για το τρεμάμενο σώμα – Θανάσης Τριαρίδης

Κείμενα πολιτικής ανάγκης
Οι Αλβανοί που δολοφονούνται στα σύνορα, οι πνιγμένοι Κούρδοι μέσα στους διπλούς πάτους φορτηγών, τα πτώματα των Ιρακινών στις ακρογιαλιές του Αιγαίου, ένα μπιμπερό στον ποταμό Έβρο, το Malleus Μaleficarum, οι καμένες μάγισσες των αιώνων, η Ιερά Εξέταση, τα λάμα που ουρλιάζουν στα ορυχεία του Ποτοσί. Οι μεγαλοφονιάδες: πάντοτε στο όνομα της μίας Θρησκείας, του ενός Χριστού, του καθολικού Ισλάμ, του ενός Έθνους, του Ζωτικού Χώρου, του Λαού, της μίας Αλήθειας. Το σώμα που πέφτει, το σώμα ως “μιαρό” πτώμα. Οι εθιμοτυπίες του φασισμού, τα τρένα που φόρτωσαν τους Εβραίους για το Άουσβιτς, η Σφαίρα του Υπερπληθυσμού στο Παρισινό Μουσείο Φυσικής Ιστορίας, το πτωματόστρωτο και οι καλοντυμένες οικογένειες που το περπατούνε τα πρωινά της Κυριακής.
Το Ολοκαύτωμα, η πρόσκαιρη ανακωχή, το σιγανό κοφτό παράγγελμα Wstawac, η θρησκεία του ναζισμού, η Χιροσίμα, η αγωνία της ανάμνησης. Ο Πρίμο Λέβι, η Σβετλάνα Αλεξίεβιτς, η σιωπή του Θεού και τα δάκρυα των ανθρώπων. Οι σφαγμένοι άμαχοι της Τριπολιτσάς, οι αφανισμένοι Εβραίοι της Θεσσαλονίκης, οι νεοναζί που καίνε τον τσιγγάνικο μαχαλά. Η αιματοβαμμένη φενάκη των εθνών, οι εθνοφασίστες ιεράρχες, οι σημαίες του τρόμου, η κομμένη μακεδονίτικη γλώσσα, το δικαίωμα στον αυτοπροσδιορισμό των ανθρώπων. Οι βομβαρδισμένες πολιτείες του 21ου αιώνα, ο ανακυκλούμενος τρόμος, οι εικονογραφημένοι πόλεμοι, το έγκλημα του Τείχους της Δυτικής Όχθης. Η εμμονή του Ναπολέοντα Σουκατζίδη, τα ποιήματα του Αλέξανδρου Παναγούλη, οι αντιρρησίες συνείδησης. Το σώμα ως επιλογή- ο Γαβριάς του Ουγκό και εκείνο το παγωμένο κορίτσι με τα σπίρτα.
Το εγκώμιο της πορνογραφίας, η κανονιστική σκλαβιά του Ουράνιου Αφέντη, η απάντηση ενός γαμοτράγουδου ή του Μεγάλου Ανατολικού. Η νέα θεοκρατία, τα κορίτσια με τη μαντίλα, η Αφροδίτη του Μποτιτσέλι, το habeo corpus – και το δικαίωμα του να είσαι φασίστας ως προϋπόθεση ελευθερίας. Η αγωνία του Μάριου Χάκκα, η Τζιοκόντα της γενέθλιας πόλης, η ελευθερομανία ως στάση, τα στήθη που μοιάζουν με ελπίδες, τα μελένια λεμόνια πέρα απ’ τον φράχτη, ένα καμένο κορίτσι που χαμογελά στην κοίτη του Γαλλικού ποταμού.
Ένα βιβλίο για τους μετανάστες που θα σώσουν τον κόσμο, για το θαμπό ταξίδι των ανθρώπων μέσα στη βία, για τους τσιγγάνους που δεν φορούν ποτέ στολή και δεν κρατούν σημαίες, για τη μνήμη των αφανισμένων και τις θαμπές αισθήσεις των ζωντανών. Ένα βιβλίο με σημειώσεις για το τρεμάμενο σώμα που παραμένει μόνιμο διακύβευμα των λέξεών μας.

Τα μελένια λεμόνια – Θανάσης Τριαρίδης

Η διαθήκη των γκαβλωμένων ανθρώπων
“Ένα ανατρεπτικό μυθιστόρημα, μία βλάσφημη ανάγνωση της Καινής (και κάθε άλλης) Διαθήκης, ένα ασθματικό κείμενο για τον έρωτα, τον πόθο, τη θρησκεία, την εξουσία, τους θαλάμους αερίων και τα στρατόπεδα συγκέντρωσης, την τέχνη και την ποίηση της ζωής, το σεξ και την ηδονή, γραμμένο με μία γλώσσα που προκαλεί, ξαφνιάζει και αναστατώνει”. (Κυριάκος Αθανασιάδης)

Ich bebe – Θανάσης Τριαρίδης

Όταν οι αμαξάδες μαστιγώνουν τ’ άλογα: Ανιστόρηση του τρόμου μου
Το πρωινό της 3ης Ιανουαρίου του 1889 στην πλατεία του Καρόλου Αλβέρτου στο Τορίνο ένας αμαξάς μαστιγώνει το άλογό του. Ο περαστικός Φρειδερίκος Νίτσε ορμάει κλαίγοντας κι αγκαλιάζει το λαιμό του ζώου. Αμέσως μετά, σωριάζεται καταγής. Ήταν το σημείο μηδέν της διανοητικής του κατάρρευσης -ή του ολοκληρωτικού του επαναπροσδιορισμού-, έντεκα χρόνια πριν τον βιολογικό του θάνατο, τον Αύγουστο του 1900. Τριάμισι χρόνια αργότερα, τον Σεπτέμβριο του 1892, ο Νίτσε βρίσκεται παράλυτος στο κρεβάτι του και βυθισμένος στην ασυνειδησία: όταν η μητέρα του τον ρωτάει, κατά τη συνήθειά της, “Μ’ αγαπάς;”, εκείνος επιμένει να απαντάει, αντί για “Ich liebe” (σε αγαπώ), “Ich bebe” (που σημαίνει τρέμω). Λανθάνουσα γλώσσα ενός σβησμένου νου;
Εικοσιεννιά χρόνια μετά, το φθινόπωρο του 1921, προβάλλεται στους κινηματογράφους της Αμερικής η ταινία του Τσάρλι Τσάπλιν “Το Χαμίνι” (“The Kid”). Στα πρώτα λεπτά της ταινίας ο Σαρλό βρίσκεται στο ρείθρο του δρόμου, με ένα ανεπιθύμητο, παρατημένο μωρό στα χέρια – ενώ το βλέμμα του πέφτει στη σχάρα του υπονόμου…
Το “Ich bebe” είναι μια στιχουργημένη αφήγηση (ένα “μετα-μυθιστόρημα”) σε 60 (συν 2) Κεφάλαια, όπου ένας έντρομος αφηγητής επιχειρεί να πλανηθεί ανάμεσα στα δύο αυτά γεγονότα – ανάμεσα στον Νίτσε που αγκαλιάζει το λαιμό του αλόγου και στον Σαρλό που, κρατώντας το έρημο μωρό, αναμετρά τον υπόνομο… Η περιπλάνηση του αφηγητή ξεκινά από τον μυθολογικό χρόνο, από τον Όμηρο, τον Αίσωπο και τις λογής μπαγαποντιές των αθανάτων, και ξεβράζεται στην επερχόμενη ιστορία – φέρ’ ειπείν, στα πτώματα των πνιγμένων μεταναστών στη θάλασσα. Ενδιαμέσως, οι ανάγκες και οι απάτες των ανθρώπων: το μέλι του Ηράκλειτου, η απελπισία του Πλάτωνα, οι κουρελήδες που περπάτησαν στις όχθες της λίμνης Γενησαρέτ, ο Φραγκίσκος και ο Μποτιτσέλι, ο Γαβριάς και ο Παζολίνι, οι στερνές ματιές του Καβάφη, οι αστρολόγοι του Βαγιαζίτ, ο δήμιος του Τζορντάνο Μπρούνο…
Ο αφηγητής πασχίζει να ανιστορήσει “το μεγάλο βιβλίο που λένε πως περιέχει τα πάντα”, να ξαναστήσει τον κόσμο ως διαδοχή σωμάτων και όχι ως διαδοχή θανάτων.
Μετά τα “Μελένια λεμόνια”, ο Τριαρίδης καταθέτει ένα κείμενο που τρέμει εξίσου σε κάθε του σελίδα.

Το τρυφερό μαχαίρι του Πέτρο Μπόλε – Θανάσης Τριαρίδης

Ένα παιδί γυρεύει ένα τρυφερό μαχαίρι για να δώσει γλυκό θάνατο στα αγαπημένα του πρόβατα· μα όποιος κρατά μαχαίρι γρήγορα θα το βάλει και σε λαιμό ανθρώπου. Ο Πέτρο Μπόλε γίνεται θρύλος· γυρίζει σε κάμπους, πεδιάδες, λιμάνια και καστρόχτιστες πολιτείες και οι απελπισμένοι της γης παρακαλούν να τους τελειώσει με το μαχαίρι του. Ώσπου κάποτε ο βασιλιάς Ιερώνυμος τον καλεί στο μακρινό του βασίλειο για να προσφέρει τρυφερό θάνατο στους φτωχούς και τους αρρώστους· μα ένας παράλογος έρωτας και μια ακόμη πιο παράλογη θυσία θα φέρουν τον Πέτρο Μπόλε μπροστά στην Αλήθεια…

Τα χλωρά διαμάντια – Θανάσης Τριαρίδης

Ακου τώρα κι αυτό: Σε τούτο το βιβλίο, εκτός από τη φαρμακερή ιστορία που σκοτώνει, υπάρχει και μιαν ακόμη που, άμα την πιστέψεις, μπορεί να σου κάνει ζημιά- για πολλούς εξίσου μεγάλη με τον θάνατο ή και ακόμη μεγαλύτερη: Είναι αυτή που σε κάνει να ξεχάσεις τα πάντα, να βυθιστείς στην πηχτή λήθη- όπως εκείνοι οι αρχαίοι σύντροφοι που φάγανε τους γλυκούς καρπούς. Και μην το λογαριάσεις αυτό για κάτι λιγότερο από τον θάνατο. Γιατί το σώμα σου θα ζει, μα εσύ θα πάψεις να υπάρχεις- θα έχεις έναν νου αδειανό από κάθε συνείδηση. Τα δειλινά σου θα σβήσουν- θα πεθάνουν οριστικά. Και πρόσεξε: σε αντίθεση με την ιστορία που σε σκοτώνει, η ιστορία της λήθης είναι εξωφρενική, μια γελοία απιθανότητα, που όποιος τη διαβάζει βάζει τα γέλια. Πρέπει να είσαι πολύ σοφός για να πιαστείς από μια τέτοια παπαρδέλα -μονάχα μια μοναδική μεγαλοφυΐα τραβιέται έτσι απ’ το διάφανο αίμα της απιθανότητας…

Zyklon ή Το πεπρωμένο – Θανάσης Τριαρίδης

Παιχνίδι για δύο πρόσωπα σε δίδυμη κάψουλα
Ένας άντρας και μια γυναίκα συναντιούνται, δίχως να ειδωθούν ποτέ, στην δίδυμη κάψουλα ενός διάσημου παιχνιδιού roller coaster, του Ζyklon. Μέσα στον προγραμματισμένο από το παιχνίδι εγκλεισμό τους και έχοντας την ελευθερία να πούνε ό,τι θέλουν, καθώς δεν θα συναντηθούν ποτέ, κατασκευάζουν ταυτότητες, επινοούν ‘εαυτούς’, θυμούνται ιστορίες – και, περίπου μοιραία, ανατρέχουν στην παρελθοντική (;) κτηνωδία του Ολοκαυτώματος, των θαλάμων εξόντωσης και του αερίου Zyklon B. Με την ευκολία της απόστασης τόσων χρόνων κάνουν φτιάχνουν σενάρια και στήνουν υποθετικές “παλαιές ιστορίες κραταιής αγάπης”.
Μα κάποια στιγμή οι δύο ήρωες καταλαβαίνουν πως πλέον δεν υπάρχει επιστροφή από τους “εαυτούς” που δημιούργησαν: η Ιστορία που θυμήθηκαν τους κυριεύει, η υποθετική αγάπη τους γίνεται Πεπρωμένο. Και πως εν τέλει το αέριο Zyklon Β ίσως να βρίσκεται στον εξαερισμό του θεάτρου.
Ένας ρομαντικός εφιάλτης για την κραταιή αγάπη, για την δύναμη του Πεπρωμένου, για την μεγάλη συνάντηση των ανθρώπων.

Ονειρεύτηκα τα λευκά Χριστούγεννα – Θανάσης Τριαρίδης

Γι’ αυτό, μη ρωτήσεις ποιος σκότωσε τους πεινασμένους στα γκέτο, τους μετανάστες στα βουνά, το κορίτσι που θέλησε να ζεσταθεί με τα σπίρτα. Εσύ είσαι – εγώ είμαι. Ω ναι, ανάγκη. Ένα κορίτσι δίχως όνομα κάηκε στη σκουριασμένη σόμπα, σε μια νάιλον παράγκα, στην κοίτη του Γαλλικού, εκείνα τα Λευκά Χριστούγεννα του περασμένου αιώνα.

Φιοντόρ Ντοστογιέσφκι: Τα γυμνά μάτια – Θανάσης Τριαρίδης

ή το πώς να ζει κανείς με τον μπαλτά
Τα “Γυμνά μάτια” του Θανάση Τριαρίδη είναι ένα δοκίμιο (ή κάτι σαν δοκίμιο -συχνά στιχουργημένο· ίσως σχεδίασμα;) για τον Ντοστογιέφσκι. Μια πλακέτα 48 σελίδων από τις εκδόσεις “Σαιξπηρικόν”.
Είναι το πρώτο βιβλίο μιας σειράς με συγκεκριμένη μορφολογία που ξεκινάνε οι εκδόσεις “Σαιξπηρικόν”, η οποία θα επικεντρωθεί σε κείμενα που βρίσκονται (: εξοκέλλουν) στο μεταίχμιο των λογοτεχνικών ειδών.
“…Η νύχτα αυξάνεται. Είμαστε πλασμένοι για την αγάπη. Διαβάζω τις μαρτυρίες από τα δίδυμα του Μέγκελε – τα παιδιά στα οποία ο Μέγκελε έκανε ευγονικά πειράματα. Ο Μέγκελε μας αγαπούσε – τον είχαμε για πατέρα μας. Η Κόλαση είναι μια θρησκευτική εφεύρεση – οι άνθρωποι καίγονται από τους ανθρώπους, μόνο από τους ανθρώπους. Εντωμεταξύ η αγάπη.
Η αγάπη στο στομάχι της Κόλασης. Μια αστραπή στο δόντι του σκύλου. Μια αστραπή στο δόντι του ήσκιου (που κάποτε ήταν ο σκύλος). Να ξαναδιαβάζεις τα βιβλία μέχρι το τέλος. Να πεθάνεις με τα μάτια ανοιχτά. Κι όταν σου τα κλείνουν, συντονισμένοι στην εθιμοτυπία, αυτά να μένουν κοκαλωμένα. Σαν τα μάτια του έφηβου κούρου, που τα έφαγαν τα ψάρια στο βυθό. ”
(Μισή ανάσα να αργούσε θα ‘χαμε φιληθεί.)